آموزشگاه «فرهنگ» در تابستان ۱۳۷۹ با نامی دیگر و با همکاری گروهی از دانشجویان پناهنده‌ی افغانستانی دانشگاه تهران، در جنوب شهر تهران بنیانگذاری شد. برجسته ترین آماج از راه اندازی این دبستان و دبیرستان فراهمیدن جایی برای آموختن دانش پایه به کودکان بازمانده از درس بود. دانش‌آموزانی که با نگر به دشواری های پناهندگی در کشور میزبان و از برای نداشتن کارت شناسایی نمی توانستند در آموزشگاه‌های دولتی و رسمی نام نویسی نموده و از آموزش برخوردار شوند.
یادآوری میشود که در ایران به آموزشگاههایی که پناهجویان برای آموزش کودکان پناهجو بنیانگذاری کرد‌‌‌ه‌اند«مدارس خودگردان» می گویند. آموزشگاههایی که در خانهها، مسجدها، پیرامون کارگاه‌ها، و دیگر، با کمترین ابزارها و بایسته های آموزشی راه اندازی شده و همه ی کارکنان و آموزگاران آن پناهجویانی بودند که در دبیرستانها و یا دانشگاه‌های ایران درس خوانده بودند. «مدارس خودگردان» پروانه‌ی کار از سوی سازمانهای دولتی نداشتند، کارنامه‌های آنها در هیچ دیوان دولتی پذیرفته نبود و هر از گاهی هم از سوی سازمانهای دولتی بازخواست شده و درِ آنها بسته می شد. اما از آنجایی که هیچ راه دیگری برای آموزش کودکان بازمانده از درس در دسترس نبود، این آموزشگاه‌ها با همه‌ی چالش‌ها و دشواری‌های فرارو، بار آموزش کودکان افغانستانی را به دوش میکشیدند. آغاز به کار آموزشگاه‌های خودگردان به نخستین سالهای دهه‌ی شست خورشیدی بر می گردد. زمانی که دستورهای دشوارتری برای آموزش کودکان پناهجو در آموزشگاه‌های دولتی برنهاده شد.
در این سالیان دراز و با همه‌ی سختی‌های کار، «مدارس خودگردان» توانست بار آموزش کودکان فراوانی را به دوش کشیده و سرفراز بیرون آید. هرچند در این سالهای واپسین درهای دبستان و دبیرستا‌‌‌‌‌ن‌های دولتی به روی بچه‌های پناهجو باز شده است اما هنوز هم شماری از این آموزشگاه‌ها در کلان شهرها و شهرک‌های پیرامون آنها و برخی روستاها به آموزش کودکان پناهجو می پردازند. مدارس خودگردان در دوره‌ی سی سالهای که کودکان بازمانده از درس پناهجو هیچ جایی برای آموزش نداشتند روزنه‌ی امیدی برای آنان بود.
آموزشگاه «فرهنگ» هم یکی از مدارس خودگردان پیشرو در تهران بود که از سه سال پیش(از سال ۱۳۹۳) با پروانه‌ی رسمی« مرکز بین الملل آموزش و پرورش» به کودکان پناهجو آموزش میدهد. این آموزشگاه دارای سه بخش: دبستان، میانه و دبیرستان میباشد که نیمی از دانش آموزان دختر و نیمی دیگر پسر بوده و در سال آموزشی روان(۹۶-۱۳۹۵) نیز دارای ۱۴۰دانش‌آموز و ۱۶ آموزگار و کارمند است.
آموزشگاه «فرهنگ» از آغاز راه اندازی در سال ۱۳۷۹ خورشیدی تاکنون و در این ۱۸ سال توانسته است نزدیک به ۹۰۰۰ کودک و بزرگسال را در پایه‌های دبستان، راهنمایی و دبیرستان آموزش دهد به گونهای که امروز دو سوم آموزگاران آن، دانش آموزان سالهای پیشین و نخستین این دبستان هستند و بسیاری از دانش آموزان این آموزشگاه نیز اکنون در دوره‌های دکتری و سرکارشناسی و کارشناسی سرگرم فراگیری دانش‌اند.
آموزشگاه «فرهنگ» در همه‌ی این سالها نه تنها روزنه‌ی امیدی برای بسیاری از کودکان که هیچ جای دیگری برای فراگیری دانش و آموزش نداشته‌اند بوده است بلکه کوشیده‌است به آنان زندگی و مهرورزی و همزیستی را نیز بیاموزد.
والاترین و برجسته‌ترین آماج آموزگاران و دست اندرکاران آموزشگاه «فرهنگ» پرورش کودکانی است که خویشتن خویش را باور کنند، خود را و همه‌ی انسانها و زمین و درخت و همه‌ی جانداران روی زمین را پاس داشته و برایشان ارزشمند و گرامی باشد و راه بهره‌مندی درست از آنها را بیاموزند. انسان‌هایی بار بیایند که زندگی و آسایش و آرامش را نه تنها برای خود که برای همه‌ی انسانها و زنده جانان زمین بخواهند و کوشیده‌ایم زبان ما برای آموزش این آموزه‌ها، زبان مهر و شادی و گرامی داشت کودکان باشد. کوشیده ایم کودکانی که به این آموزشگاه می آیند از پیورزی و نژادپرستی و بیزاری و جنگ و دیگر کژیها به دور باشند و کودکانی پرورش دهیم باورمند به آشتی و هم زیستی و همدیگر پذیری و آبادسازی و خردمندی.
در این ۱۸ سال درهای دبستان «فرهنگ» به روی همه‌ی کودکانی که نیاز به آموزش و فراگیری دانش داشته‌اند فرای از نژاد و تبار و دین آنان باز بوده است و از هیچ کوششی برای آموزش آنان دریغ نورزیده است.
هرچند آماج بنیادین و برجسته از راه اندازی آموزشگاه«فرهنگ»، آموزش پایه به کودکان بازمانده از درس بود اما با گذر زمان و شناخت و آشنایی بیشتر با نیازهای کودکان و آموزگاران و خانواده‌های آنها، در دیگر زمینه‌ها هم برنامه ریزی و کار شد که میتوان به گونهای کوتاه از نمونه‌های زیر یاد کرد:
- برگزاری دوره‌های آموزشی آموزگاری، روان شناسی کودک، و دیگر درسهای پرورشی و بهداشتی برای بانوان و با همکاری دانش آموختگان دانشگاهها و استادان آموزش و پرورش.
- برگزاری دوره های فرزندپروری و آشنا نمودن خانواده‌ها و بویژه مادران با چگونگی روبرو شدن با دشواری‌هایی بالیدن کودکان.
- برگزاری دوره های آموزش بهداشت فردی و آشنایی با دشواریها و آمادگی‌های بایسته برای گذر از کودکی به بزرگ سالی برای دختران و پسران.
- برگزاری دوره‌های کتابخوانی و راه اندازی کتابخانه برای دانش آموزان و کودکان پناهجو.
- برگزاری دوره‌های شاهنامه‌خوانی و آشنایی دانش آموزان با گنجینه‌های ادبیات فارسی.
- برگزاری دوره های داستان نویسی و ترانه‌سرایی برای کودکان و نوجوانان.
- برگزاری کارگاه‌های سبک زندگی و آشنا نمودن بچه‌ها با روش‌های درست پوشش و گفتگو و خورد و خوراک و …
- برگزاری کلاس‌های آموزش زبان انگلیسی و رایانه برای دانش آموزان.
- برگزاری دوره‌های سوادآموزی بزرگسالان برای بانوان بازمانده از آموزش و مادران.
- برگزاری جشنهای آیینی و باستانی مانند جشن نوروز و جشن یلدا و مهرگان و …
- برگزاری کارگاه‌های آشنایی با زیست بوم و راه‌های پاسداری و نگهداری از آن.
- برگزاری جشنواره‌های خوراکی‌ها مانند آش و دیگر خوارکی‌های آیینی.
و …